Van Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki VASKİ Genel Müdürlüğü Mayıs ayı Olağan Genel Kurulu’nda alınan “tarife eşitleme” kararı suya zam yapıldığı yönünde bir algıyla kamuoyuna sunulurken, gerçeğin böyle olmadığı Sayıştay raporlarıyla ortaya çıktı.
Tarife eşitleme yapılmaması halinde kamu zararı gerekçesiyle belediyenin büyük mali yükümlülük altına gireceği tespit edildi. Öte yandan kayyım yönetiminin Sayıştay’ın uyarılarını da hiçe sayarak VASKİ'yi aylık 9 milyon TL'den mahrum bıraktığı ortaya çıktı.
Büyükşehir Belediyesi Van Su ve Kanalizasyon İdaresi (VASKİ) Genel Müdürlüğü Mayıs Ayı Olağan Genel Kurul Toplantısı 24 Mayıs Cuma günü tamamlandı. Olağan Genel Kurulu toplantılarında önemli maddeler görüşülerek, karar altına alındı.
Sayıştay müfettişleri, 2022 ve 2023 yıllarında tüm ilçelerde aynı su tarifesinin kullanılması yönünde uyarılarda bulunmuştu. Bu uyarıları dikkate alan Büyükşehir Belediyesi Meclisi, tüm ilçelerin su fiyatlarını eşitleyerek dengeledi. Kayyım yönetiminin uzun yıllardır su ve atık su bedellerinin eksik alınması nedeniyle 2020, 2021 ve 2022 yıllarında VASKİ'yi aylık yaklaşık 9 milyon TL gelirden mahrum bıraktığı ortaya çıktı.
Meclis’in tarife eşitleme kararı
Sayıştay müfettişleri 2022 ve 2023 yıllarında tüm ilçelerde aynı su tarifesinin kullanılması yönünde uyarılarda bulunarak, raporda bazı ilçelerde suyun maliyetinin altında satılması kamu zararına neden olduğu ifadeleri yer almıştı. Bunun üzerine Van Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nde 9 ilçede su fiyatlarının 4 ilçeye göre daha ucuz olduğu bunların eşitlenmesi konusu görüşüldü.
Başkale, Bahçesaray, Çaldıran, Çatak, Gevaş, Gürpınar, Muradiye, Özalp ve Saray ilçe merkezlerine; İpekyolu, Tuşba, Edremit ve Erciş ilçe merkezlerine göre su ve atık su tarifesinin indirimli olarak belirlendiği ve meclis kararlarında yapılan indirimlerin işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimlerden olmadığı belirtilmişti. Bu nedenle 9 ilçeye uygulanan tarife farkının iptal edilerek, ilimize bağlı bulunan 13 İlçe merkezine de aynı tarifenin uygulanması hususu olağan genel kurulda görüşülerek oy birliğiyle karara altına alındı.
‘Suya zam’ denilerek yapılan algı operasyonu
Sayıştay raporlarına rağmen AK Partili Meclis üyeleri maddeye ret oyu kullandı. Ayrıca kamuoyuna yanlış bilgilendirmelerde bulunularak, “suya zam yapıldığı” yönünde algı operasyonu oluşturuldu. Oysaki ilçe merkezlerinin genel kurul kararlarıyla uzun yıllar su ve atık su bedellerinin eksik alınması nedeniyle, su ve atık su bedellerinin 2020 ve 2021 ve 2022 yıllarında aylık yaklaşık 9 milyon TL gelirden mahrum kaldığı tespit edildi.
Sayıştay’ın belirlediği çerçevede tarife eşitleme yapılmaması halinde idarenin yüksek cezalara maruz kalacağı belirtilirken, tarife eşitleme tavandan tabana doğru çekilmesi halinde ise kamu zararı oluşacağı gerekçesiyle belediye ciddi sorumluluk altına gireceği hazırlanan komisyon raporuyla da Genel Kurul’a sunuldu.
Binlerce kişi haksız yere icraya verilip mağdur edilmişti
8 yıla yakındır kayyım ile yönetilen Van Büyükşehir Belediyesi ve VASKİ Genel Müdürlüğü, yurttaşları icraya verirken, Van Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı VASKİ, 2021 yılında su borçlarını ödemeyen 10 binin üzerinden aboneyi icraya verdi. İcra işlemlerini yürüten avukatların büyük kısmının dönemin AK Partili belediye meclis üyeleri ile AK Parti Van il yöneticilerinden oluşması da dikkat çekmişti.
Kayyım yönetimi suya 2023 yılında büyük zam yapmış
2023 yılında VASKİ tarafından su fiyatlarının TÜİK enflasyon artış oranında zam yapılmasına yönelik bir karar alınmıştı. Günümüzde KDV ve ÇTV hariç 18,33 lira olan suyun metreküp fiyatı bu karar doğrultusunda artmaya devam etseydi meskenlerimizde su fiyatları şu şekilde olacaktı;
Ocak Ayında 19.08 TL (KDV ve ÇTV hariç)
Şubat Ayında 20.04 TL
Mart Ayında 20.98 TL
Nisan Ayında 21.70 TL
Mayıs Ayında 22.43 TL
Haziran ayında ise 25 TL.
Bu fiyat artışlarından da anlaşılacağı üzere aslında suya zammın mevcut belediye yönetimi tarafından değil, kayyım yönetimi sürecinde yapıldığı anlaşılıyor.
Borç limitleri aşıldı
Buna göre raporda, “İdarenin limit kapsamındaki borç stokunun 843 milyon 317 bin 349 TL olduğu ve borçlanma sınırını 191 milyon 990 bin 578 TL aştığı görülmüştür” denildi.
Raporda ayrıca VASKİ’nin 2022 yılı borç miktarının ise 1 milyar 34 milyon 578 bin TL olduğu kaydedildi. Hazırlanan mali tabloda VASKİ’nin 2022 yılında bankalardan 398 milyon TL kredi çektiği de rapora yansıyanlar arasında.
Yine Van Büyükşehir Belediyesi, VASKİ Genel Kurul Toplantısında gündeme gelen proje inceleme ücreti, keşif denetleme ücreti ve atıksu kalite kontrol bedeline artış teklifi, esnafa ek bir maliyet çıkarmamak için meclis üyelerinin oy birliğiyle reddedildi.