Van’ın Erciş ilçesinde Urartular dönemine ait kalenin alt kısmında, göldeki suyun azalmasıyla 11 basamaklı liman ortaya çıktı. Yaklaşık 2.700 yıl önce Urartuların, teknelerle kaleye malzeme taşıması amacıyla taşları oyarak inşa ettiği üç metre genişliğindeki liman ve çevresindeki 5 dönümlük alan, şimdi ise defineciler tarafından paramparça edildi.Bu basamakların, deniz taşımacılığında kullanılan ağır yüklerin daha rahat indirilmesi için yapıldığını belirten Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu “Teknenin daha rahat durabilmesi için bir bölüm açıldığını görüyoruz. Urartuların, Van Kalesi’nden itibaren hem güneye hem de batıya doğru kaleler inşa ettiğini biliyoruz.” diyor.Van Gölü’nün sularının çekilmesiyle ortaya çıkan Urartu limanının havadan görünümü.
“Bu kalelerin büyük bölümü Van Gölü’nün kenarında yer alıyor. Ayanis, Kef kaleleri bunlardan biri. Urartuların, uzun süren kış aylarında kaleler arasında ulaşımı sağlamak için deniz taşımacılığına önem verdiğini görüyoruz.”
Van ve çevresinde son yıllarda azalan yağış ve artan buharlaşma, Van Gölü’nün su seviyesinin düşmesine neden oldu. En belirgin çekilme ise su derinliğinin diğer kıyılara kıyasla daha az olduğu Erciş ilçesinde gerçekleşti.
Suların çekilmesiyle birlikte bölgede Urartuların kayalara oyarak yaptığı ve mal indirip bindirmek için kullandıkları liman ortaya çıktı. Limanın ortaya çıktığı haberlerinin ana akım medyada paylaşılmasının ardından defineciler bölgeye akın etti. Alanın birçok kısmında çukurlar kazan defineciler, ayrıca çeşitli patlayıcılar da kullandı.Su altı görüntü yönetmeni Tahsin Ceylan öncülüğünde bölgede çalışmalar yürüten su altı araştırma ekibi, su altında toprak dolu birçok çuval görüntüledi. En az 30-40 çuval toprak olduğunu belirten ekip, bunların büyük ihtimalle limanın bulunduğu bölgede kazı yapmış ve çıkan toprakları buraya atan definecilerin artıkları olduğunu söylüyor.Su alına dalış yapan ekip, muhtemelen defineciler tarafından atılmış çuvalları buldu.
Ortaya çıkan limanın hemen kalenin altında yer aldığını belirten Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, “Şu ana kadar böyle bir yapıyla ilk defa karşılaşıyoruz. Bizim için önemli bir şey. Van Gölü sularının Urartu döneminde biraz daha yüksek olduğunu gösteriyor çünkü hemen altındaki çıkıntı noktası açılmamış.” diyor.